Uroczystość rozpoczęła Msza Święta koncelebrowana w intencji Niewinnych Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej 1939 r. w kościele pw. św. Wojciecha. Po Mszy Św. nastąpiło procesjonalne przejście z kościoła pod mur Aresztu Śledczego przy ul. Pomorskiej i uroczyste odsłonięcie i poświęcenie tablicy pamiątkowej oddającej hołd wszystkim ofiarom Zbrodni Pomorskiej, a szczególnie tym, którzy ze starogardzkiego więzienia podczas krwawej jesieni 1939 r. byli wywożeni na śmierć do Lasu Szpęgawskiego.

W wydarzeniu uczestniczyli m.in. przedstawiciele władz państwowych, w tym minister klimatu i środowiska Anna Moskwa, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin, wojewoda pomorski Dariusz Drelich, parlamentarzyści, samorządowcy, przedstawiciele służb mundurowych, duchowieństwa, stowarzyszeń oraz licznie zebrana młodzież. Instytut Pamięci Narodowej reprezentował prezes dr Karol Nawrocki oraz dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Adam Siwek. Na uroczystości obecna była również delegacja pracowników Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Gdańsku na czele z naczelnikiem biura Katarzyną Lisiecką.

Uroczystość pod murem Aresztu Śledczego rozpoczęło odśpiewanie hymnu państwowego. Następnie odsłonięcia tablicy dokonali: prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki, wiceminister Jarosław Sellin, wojewoda pomorski Dariusz Drelich, dyrektor okręgowy Służby Więziennej w Bydgoszczy płk Andrzej Gniot oraz radny powiatu starogardzkiego Piotr Szubarczyk.

Odsłoniętą tablicę poświęcił oraz okolicznościową modlitwę poprowadził ks. prałat Marian Szczepiński.

Podczas uroczystości głos zabrali: prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki, wiceminister Jarosław Sellin, wojewoda pomorski Dariusz Drelich, pełnomocnik dyrektora generalnego Służby Więziennej do spraw edukacji prawnej i proobronnej młodzieży Kajetan Rajski oraz radny Sejmiku Województwa Pomorskiego Kazimierz Klawiter. W imieniu szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka list skierowany do uczestników uroczystości odczytał dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Adam Siwek.

W chwilę refleksji i zadumy wprowadził uczestników wydarzenia radny powiatu starogardzkiego Piotr Szubarczyk odczytując list Sługi Bożego ks. Antoniego Henryka Szumana zamordowanego przez Niemców 2 października 1939 r. w publicznej egzekucji w drzwiach kościoła św. Mikołaja w Fordonie k. Bydgoszczy, będący zapowiedzią zbliżającego się męczeństwa narodu polskiego.

Następnie radny odczytał również fragment listu premiera Mateusza Morawieckiego skierowany do uczestników obchodów Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej 1939 r. w Starogardzie Gdańskim, po którym znany śpiewak Michał Olejnik wykonał pieśń „Ojczyzno ma”.

Następnie wszystkie delegacje w asyście funkcjonariuszy Służby Więziennej złożyły wieńce i wiązanki kwiatów pod upamiętnieniem. Na zakończenie uroczystości odśpiewano pieśń patriotyczną „Rota”.

Wydarzenie uświetniła obecność licznych pocztów sztandarowych oraz oprawa muzyczna i śpiew Michała Olejnika. Po zakończeniu uroczystości rozdane zostały przygotowane przez Instytut Pamięci Narodowej broszury „Zbrodnia Pomorska 1939 r.” autorstwa Tomasza Cerana, Izabeli Mazanowskiej i Moniki Tomkiewicz.

Tablica pamiątkowa powstała z inicjatywy radnego powiatu starogardzkiego Piotra Szubarczyka i Polskiego Stowarzyszenia Morskiego-Gospodarczego im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Gdyni. Fundatorem upamiętnienia jest Instytut Pamięci Narodowej.

Uroczystość była współorganizowana przez Instytut Pamięci Narodowej, Starostwo Powiatowe w Starogardzie Gdańskim, Urząd Miasta Starogard Gdański, Urząd Gminy Starogard Gdański, Areszt Śledczy i Parafię Rzymskokatolicką pw. św. Wojciecha w Starogardzie Gdańskim oraz Polskie Stowarzyszenie Morskie-Gospodarcze im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Gdyni.

Wydarzenie objął patronatem honorowym biskup pelpliński Ryszard Kasyna i szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

źródło: https://gdansk.ipn.gov.pl/